چه خبر - بيماري ام اس Multiple sclerosis يا ms
مالتيپل اسکلروزيس Multiple sclerosis يا ام اس يک بيماري ناتوان کننده مربوط به مغز و ستون فقرات (سيستم عصبي مرکزي) است. در بيماري ام اس سيستم ايمني بدن به غلاف محافظ مايلين myelin حمله مي کند. غلاف محافظ مايلين فيبرهاي عصبي را مي پوشاند و حمله سيستم ايمني بدن به آن باعث بروز مشکل در ايجاد ارتباط بين مغز و بقيه بدن مي شود. در نهايت اين بيماري باعث مي شود عصب ها از بين بروند يا به طور دائم آسيب ببينند.
نشانه هاي ام اس به طور گسترده اي متفاوت هستند و بستگي به شدت آسيب وارد شده به عصب ها دارند. همچنين اينکه عصب هاي چه بخش هايي تحت تاثير بيماري قرار گرفته باشند بر روي نشانه هاي بيماري تاثير خواهند گذاشت. برخي مبتلايان به ام اس ممکن است توانايي خود براي راه رفتن به طور مستقل را از دست بدهند يا کاملا در راه رفتن ناتوان شوند. در حاليکه برخي ديگر بدون نشانه هاي جديدي از بيماري دوره هاي بهبود را در خود مشاهده مي کنند.
هيچ درماني براي ام اس وجود ندارد. با اين حال درمان هاي موجود مي توانند به بهبود سريع تر حملات بيماري و مديريت علائم کمک کنند.
نشانه هاي ام اس چيست؟
نشانه هاي ام اس از فردي به فرد ديگر متفاوت خواهد بود و در طول دوره بيماري و بسته به محلي که بافت هاي عصبي تحت تاثير بيماري قرار مي گيرند، تغيير خواهد کرد. نشانه هاي ام اس عبارتند از:
بي حسي يا ضعف در يک يا چند عضو که معمولا در يک طرف بدن يا در در پاها و بالاتنه بروز مي کند.
از دست دادن کامل يا نسبي بينايي که معمولا در يک چشم رخ مي دهد و اغلب در هنگام حرکت دادن چشم با درد همراه است.
دو بيني طولاني مدت
مور مور شدن يا درد در بخش هايي از بدن
حس شوک الکتريکي که با برخي حرکات گردن رخ مي دهد، به ويژه خم کردن گردن به سمت جلو
لرز، عدم تعادل و راه رفتن ناپايدار
لکنت زبان
خستگي شديد
سرگيجه
مشکل روده و مشکل در عملکرد مثانه
در صورت مشاهده بي دليل هر يک از علائم بالا حتما به پزشک مراجعه کنيد.
دوره بيماري ام اس
اکثر مبتلايان به بيماري ام اس دوره بهبود و عود بيماري را تجربه مي کنند. اين افراد در دوره عود بيماري علائم جديدي را مشاهده مي کنند که طي چند روز يا چند هفته طول مي کشد و معمولا به طور نسبي يا کامل بهبود پيدا مي کند. بعد از دوره هاي عود معمولا دوره هاي بهبود بيماري است که ماه ها يا حتي سال ها طول مي کشد.
کمي افزايش در دماي بدن مي تواند به طور موقت باعث بدتر شدن نشانه هاي بيماري ام اس شود، اما اين ها به معناي عود کردن بيماري نيست.
حدود 60 تا 70 درصد افرادي که دچار ام اس با دوره هاي عود و بهبود هستند، در نهايت نوعي پيشرفت مداوم در علائم خود مشاهده مي کنند که با دوره بهبود يا بدون دوره بهبود همراه است که ام اس پيشرونده ثانويه ناميده مي شود.
بدتر شدن علائم معمولا عبارتند از مشکل در حرکت و راه رفتن و حرکت. نرخ پيشروي بيماري در بين افراد مبتلا به ام اس پيشرونده ثانويه بسيار متفاوت است.
برخي افراد مبتلا به ام اس، پيشروي تدريجي و مداوم در علائم خود مشاهده مي کنند که هيچ دوره عود بيماري در اين افراد مشاهده نمي شود. اين نوع را ام اس پيشرونده اوليه مي نامند.
علت بيماري ام اس
علت بيماري ام اس شناخته شده نيست. ام اس نوعي بيماري خود ايمني در نظر گرفته مي شود که سيستم ايمني بدن به بافت هاي خود حمله مي کند. در مورد ام اس، اختلال در عملکرد سيستم ايمني مايلين را از بين مي برد؛ مايلين نوعي چربي است که فيبرهاي عصبي را در مغز و ستون فقرات پوشانده و از آنها محافظت مي کند.
مايلين با پوشش عايق در سيم هاي برق قابل مقايسه است. زماني که مايلين آسيب ببيند و روي فيبر عصبي باز شود، پيغام هايي که در آن فيبر عصبي حرکت مي کنند آهسته شده يا مسدود مي شوند.
اينکه چرا برخي افراد به ام اس مبتلا مي شوند، مشخص نيست. به نظر مي رسد ترکيبي از عوامل ژنتيکي و محيطي در بروز اين بيماري نقش دارند.
عوامل تشديد کننده ام اس
عوامل زير خطر بروز بيماري ام اس را در شما افزايش مي دهند:
ام اس و سن و سال
بيماري ام اس در هر سني ممکن است رخ دهد، اما بيشتر بر روي افراد در سنين 15 تا 60 سالگي تاثير مي گذارد.
ام اس و جنسيت
خانم ها دو برابر مردان در معرض ابتلا به ام اس هستند.
ام اس و سابقه خانوادگي
اگر يکي از اعضاي خانواده شما، والدين يا خواهر يا برادر، به ام اس دچار باشد، احتمال ابتلاي شما به اين بيماري بيشتر خواهد شد.
ام اس و برخي عفونت ها
برخي ويروس ها با بروز بيماري ام اس در ارتباط هستند، از جمله ويروس اپشتن بار Epstein-Barr که باعث بروز منونوکلئوز mononucleosis مي شود.
ام اس و نژاد
افراد سفيد پوست به ويژه کساني که در اروپاي شمالي هستند، بيش از ديگران در معرض ابتلا به بيماري ام اس هستند. مردم آسيا، افريقا و بومي امريکا کمتر در معرض ابتلا به بيماري ام اس هستند.
ام اس و آب و هوا
ام اس بيشتر در کشورهايي با آب و هواي معتدل رايج است، از جمله کانادا، امريکاي شمالي، نيوزيلند، جنوب شرقي استراليا و اروپا.
ام اس و بيماري هاي خود ايمني
ابتلا به برخي بيماري هاي خود ايمني شما را بيشتر در معرض ابتلا به ام اس قرار مي دهد، از جمله بيماري هايي مانند تيروئيد، ديابت نوع 1 يا بيماري التهابي روده.
ام اس و سيگار کشيدن
افراد سيگاري که علائم ام اس را در خود مشاهده مي کنند، بيش از غير سيگاري ها در معرض ابتلا به ام اس هستند.
عوارض بيماري ام اس
افراد مبتلا به ام اس ممکن است دچار بيماري ها و مشکلات ديگري هم شوند، از جمله :
گرفتگي يا سفتي عضلات
فلج، معمولا در پاها
مشکل در مثانه، روده يا عملکردهاي جنسي
تغييرات روحي مانند فراموشي يا نوسانات خلقي
افسردگي
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آشنايي با بيماري ام اس همراه با تصوير
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : نشانه هاي بيماري ام اس
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : افراد مشهوري که با بيماري ام اس زندگي بسيار موفقي دارند
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : چه کنيم که ام اس نگيريم؟
اختصاصي سلامت