چه خبر - افرادي که خود را عقل کل مي دانند!
نتايج مطالعهاي جديد نشان ميدهد که بسياري از افراد باور دارند که بهتر از ديگران فکر ميکنند و داناترند. نتايج اين مطالعات که در آخرين شماره مجله تخصصي «روانشناسي اجتماعي تجربي» (Journal of Experimental Social Psychology) منتشر شده است، نشان ميدهد که بسياري از افراد جامعه دانش خود را بيشتر از ديگران ميدانند. در اين مطالعات، تمرکز اصلي بر موضوع برتري باور فرد بود و مشخص شد افراد متعددي تفکر يا ديدگاه خود را از سايرين برتر ميدانند. اين موضوع بهخوبي در حوزه سياست نيز قابلمشاهده است.
در اين مطالعات که از نتايج تحقيقات پيشين نيز بهرهبرداري شد، پژوهشگران با در نظر گرفتن 6 تحقيق خاص و تعداد زيادي موضوعات سياسي به اين نتيجه رسيدند آن دسته از افراد که داراي سطح بالاي برتري باور هستند، نظرات خود را در موضوعات مختلف، کاملتر و برتر از سايرين ميدانند.
در مرحله بعد، پژوهشگران اقدام به بررسي و تخمين ميزان دانش واقعي اين افراد پرداختند و دريافتند که بيشتر اين افراد، دانش کمتري ازآنچه ادعا ميکنند، دارند و در حقيقت نسبت به سطح معلومات و سواد خود، برآورد اشتباهي دارند.
«مايکل هال» (Michael Hall)، پژوهشگر روانشناسي اجتماعي از دانشگاه ميشيگان که سرپرستي اين گروه مطالعاتي را بر عهده داشته است، درباره يافتههاي اين پژوهش ميگويد: «در شرايطي که برخي افراد نسبت به دانش و معلومات خود با تواضع و فروتني برخورد ميکنند و ميزان آگاهي خود را دستکم ميگيرند، افراد زيادي باور دارند که دانششان بسيار بيشتر از آن است که واقعا دارند و قادر به انجام کارهاي زيادي هستند.»
پژوهشگران در ادامه تلاش کردند تا دريابند آيا افراد داراي خودباوري کاذب، در مواجهه با مسائل مختلف قادر به ارائه استراتژي و راهکارهايي فوقالعاده هستند يا نه؟ پژوهشگران به اين افراد مقالههاي جديدي در حوزه سياست دادند و از آنها خواستند تا اعلام کنند کداميک موردتوجه و علاقهشان قرار گرفته است. نيمي از اين مقالات مبتني بر نظراتي بودند که افراد مشارکتکننده آنها را باور داشتند و نيمي ديگر نيز اين باورها را به چالش کشيده بودند.
محققان دريافتند که افراد داراي خودباوري کاذب به طرز شگفتانگيزي مقالات منطبق با باورها و اعتقادات خود را انتخاب ميکنند و در حقيقت از مواجهشدن با هر نوع نقد و چالشي اجتناب ميکنند.
دکتر هال توضيح ميدهد: «ما فکر ميکرديم اگر افراد داراي خودباوري کاذب، تمايلي به دنبال کردن مجموعه متوازني از اطلاعات داشته باشند، ممکن است بتوانند ادعا کنند که برتري باورشان را از طريق تفکر منطقي و انتقادي در مورد هر دو طرف مسئله به دست آوردهاند؛ اما اين افراد حاضر به پذيرش نظرات مخالف نيستند.»
اين در حالي است که به باور دانشمندان، اگر افراد از مواجهه با نظرات مخالف خود اجتناب بورزند، فرصت بهبود اطلاعات و دانش خود را از دست ميدهند و نميتوانند باورهاي خود را بر بنياني قدرتمند شکل دهند.
از سوي ديگر، پژوهشگران دريافتهاند که خودباوري کاذب و اعتقاد به درست بودن نظرات شخصي، تنها به حوزه سياست محدود نيست و بسياري از افراد جامعه انساني در حوزههاي مختلف به اين معضل دچارند. موضوعاتي همچون محيطزيست، مذهب، ارتباطات و روابط اجتماعي و حتي موضوعات مشابه نسبتا بياهميت مانند قوانين و مقررات شخصي نيز شامل اين مسئله ميشوند و افراد زيادي در سطح جامعه خود را در اين موارد، عقل کل ميدانند.
منبع: khabaronline.ir