چاپ

چه خبر - اظهارات سيف در صحن علني مجلس درباره آشفتگي بازار ارز

بانک مرکزي بعد از گذشت چند روز از اظهارات سيف رئيس کل بانک مرکزي در صحن علني مجلس گزارشي از اظهارات سيف منتشر کرد.
ولي اله سيف که روز سه شنبه 21 فروردين ماه در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي حضور يافته بود با تاکيد بر اينکه نبايد سبب التهابات مصنوعي در بازار ارز شد، گفت: اقدام ستاد اقتصادي دولت و بانک مرکزي درباره تک نرخي کردن نرخ ارز، بهترين تصميم در اين مقطع زماني است؛ هرچند اين قيمت ثابت نمي ماند و در طول سال پنج يا شش درصد نوسان خواهد داشت.
وي با تشريح وضعيت کنوني فضاي بازار ارز، تاکيد کرد: عامل انتظارات در شرايط بازار بسيار موثر است که هم جنبه مثبت دارد و هم جنبه منفي؛ در جريان انتخابات رياست جمهوري سال 1392 ديديد که چگونه با اين عامل انتظاري مثبت نرخ ارز از 3800 تومان تا مرداد ماه و بدون استقرار دولت جديد به زير 3 هزار تومان رسيد.
وي در عين حال جنبه هاي منفي اين تورم انتظاري در بازار ارز را نيز متذکر شد و گفت: عدم اطمينان نسبت آينده نيز اثر منفي بر بازار دارد و در بازار التهاب ايجاد مي کند که البته دشمنان نيز از همين رويکرد براي به هم زدن بازار استفاده مي کنند.
رئيس شوراي پول و اعتبار در پاسخ به اعتراض هاي نمايندگان خطاب به آنان گفت: بايد براي مقابله با دشمنان روش هايي را در داخل در پيش بگيريم و التهابات مصنوعي ايجاد نکنيم.
در هر کشوري با هر ميزان اقتدار ذخاير ارزي، وقتي يک انتظار منفي پيش آيد و نگراني نسبت به آينده ايجاد شود، بايد با آن مقابله کرد، چرا خودمان التهاب آفريني کنيم، شما (نمايندگان) کمک کنيد زيرا همه در يک کشتي نشسته ايم.
وي در ادامه به تصميم دولت براي تک نرخي کردن ارز با نرخ 4200 تومان اشاره کرد و گفت: تعادل لازم در منابع و مصارف ارزي وجود دارد.
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه «ما در شرايط عادي نيستيم و دشمنان توطئه هاي خود را ادامه مي دهند»، اظهار داشت: تصميم اين است که همه امکانات در يک فضاي شفاف در خدمت تامين نيازهاي واقعي اقتصاد کشور قرار گيرد به شکلي که بانک مرکزي اشراف کاملي بر همه ابعاد آن داشته و مانور تصميم گيري داشته باشد.
ايجاد سامانه ارز حاصل از صادرات
وي توضيح داد: در روش جديد، سامانه اي ايجاد شده است که همه ارزهاي ناشي از صادرات نفتي و غيرنفتي و هرگونه درآمد ارزي کشور، وارد سامانه شود؛ ضمن آنکه همه مصارف ارزي کشور نيز در آن پاسخ داده مي شود.
سيف با بيان اينکه بررسي هاي ما نشان مي دهد خوشبختانه کشور در يک وضعيت تعادل وجود دارد، افزود: ما بايد در برابر اقدام ها و التهاب آفريني هايي که دشمنان انجام مي دهند هوشيار و متحد باشيم.
«اين اقداماتي که در بين التعطيلين در اوايل فروردين رخ داد، يک علامت اثبات کننده اين ديدگاه بود.»
بازار ارز در در تعطيلات نوروزي سال هاي گذشته تا 15 فروردين هيچ تحرکي نداشت اما فقط در فضاهاي تلگرامي و شبکه هاي مجازي قيمت هايي توسط کانال هايي مشخص اعلام مي شد.
در اين روزها به دليل پيش بيني که احتمال مي داديم چنين اقداماتي رخ مي دهد، تيم بانک مرکزي بسيج و آماده بود و از روز پنجم فروردين با حضور در بازار، عرضه ارز داشتيم در حالي که در سال هاي گذشته اين کار انجام نمي شد.
اجازه ندهيم اقتصاد و حجم عظيم ارزي کشور که صرف واردات براي مواد اوليه کارخانجات مي شود، تحت تاثير اين علامت هاي غلط اقتصادي ملتهب شود، از اين رو بايد تصميمي گرفته مي شد.
افزايش نرخ سود سپرده؛ خلاف مصالح اقتصادي کشور
سال گذشته تصميم گرفتيم اقداماتي را به صورت بسته اجرا کنيم؛ تصميم هايي که همه اقتصاددانان و صاحب نظران آن را تاييد کردند. تنها موردي که دوستان اعتراض داشتند، درباره نرخ سود سپرده بود.
اکنون برخي به ما مي گويند انجام اين کارها هيچ وقت مصلحت نيست؛ اما فقط نرخ سپرده را بالا ببريم که من به هيچ وجه آن را به مصلحت اقتصاد کشور نمي دانم.
اقدام ما دوره دو هفته اي بود و تمام شد؛ مشابه اين کار را در سال 1393 انجام داديم که نگران رشد نقدينگي بوديم و بانک مرکزي اوراق مشارکت منتشر کرد؛ بر اين اساس نرخ سود سپرده را به 23 درصد رسانديم.
در اين فضا بايد تصميم بگيريم که تسلط خود را بر شرايط ارز کشور محرز کنيم و آن را در اختيار بگيريم تا متناسب با فضاي پيش آمده گشايش ها و محدوديت هاي پيش رو، انعطاف پذير باشيم و بتوانيم به سرعت واکنش نشان دهيم.
سيف به نرخ تعيين شده 4200 تومان براي دلار اشاره کرد و گفت:«مي گويند فکر مي کنيم 4200 تومان براي بازار منطقي است؛ اين انتظار وجود دارد که همه توان ما در خدمت اين کار باشد تا اين تسلط و آرامش را در بازار ايجاد کنيم؛ مسلما نياز به کمک و حمايت مجلس داريم.»
وي خاطرنشان ساخت: بايد در کشور يک صدا باشيم تا اين آرامش و ثبات ايجاد شود؛ دشمن ذره بين گذاشته که کوچکترين ايراد را بزرگ و التهاب آفريني کند؛ ما بايد به اقتصاد آرامش دهيم. تعادل لازم در منابع و مصارف ارزي کشور وجود دارد؛ اين را بانک مرکزي مي گويد که ورودي و خروجي هاي ارزي کشور را کاملا مي داند.
ردپاي توطئه اقتصادي عليه ايران در کشورهاي همسايه
رئيس کل بانک مرکزي تاکيد کرد: در اين فضا نبايد ارز اين نوسان ها را داشته باشد؛ ردپاهايي از توطئه ها در کشورهاي همسايه وجود دارد؛ بايد آرامش خود را حفظ کنيم و به دشمنان اجازه ندهيم که به موفقيت اقدامات خود اميد ببندند.
وي در تاييد نرخ تعيين شده براي ارز نيز گفت: در مدلي که تعادل منابع و مصارف وجود دارد، مبلغ 4200 تومان مبناي منطقي براي اين کار است و با شاخص هاي اقتصادي نيز تطبيق دارد.
نرخ ارز 4200 توماني نوسان خواهد داشت
قرار نيست مبلغ 4200 تومان نرخ تعيين شده براي دلار ثابت بماند تا اشتباهات گذشته تکرار شود؛ بلکه متناسب با متغيرهاي اقتصادي اين نرخ حرکت مي کند؛ ممکن است در طول سال پنج يا شش درصد نيز نوسان داشته باشد که اشکالي ندارد و در همه دنيا اين وضعيت برقرار است.
آنچه مهم اينکه اکنون درباره نوع تخصيص و تامين ارز براي ورود کالاهاي اساسي اولويت گذاري کنيم تا متناسب با آن، توان تامين ارز در کشور مشخص مي شود.
اگر وضعيت ارزي کشور مطلوب باشد که اکنون چنين است. ساير نيازها را نيز مي توان تامين کرد؛ گرچه هيچ کشوري در هيچ بازاري، کالاهاي خاص را پوشش نمي دهد.
وي يکي از مصارف ارز کشور را در بخش قاچاق دانست و گفت: کالاي قاچاق از منابع ارزي کشور تامين مي شود و بايد جلوي آن را گرفت.
به گفته رئيس کل بانک مرکزي، ارزي که در بازار التهاب مي آفريند، برخي براي انتقال سرمايه است؛ چرا بايد ثروت ملي بي حساب از کشور خارج شود و بعد نگران فشار تقاضا باشيم که قيمت ها را بالا مي برد؛ بايد اينها را کنترل کنيم؛ اين مدل کنوني اين امکان را به ما مي دهد.
براي نمونه مواد مخدر وارد کشور مي شود؛ چرا بايد فضايي را ايجاد کرد که به التهاب آفريني منتهي شود و بدون دانستن مقصد ارز، خود را موظف به تامين آن بدانيم؟
وي خطاب به نمايندگان گفت: کشور دارد حساب و کتاب پيدا مي کند؛ خواهش مي کنم حمايت کنيد که نتيجه مثبت بگيريم.
ديگر نرخ مبادله اي وجود ندارد
رئيس کل بانک مرکزي در پاسخ به پرسش علي لاريجاني رييس مجلس درباره آينده نرخ ارز مبادله اي توضيح داد: ديگر نرخ مبادله اي وجود ندارد؛ فقط نرخ 4200 تومان را براي دلار داريم و نرخ بيش از اين هم قاچاق است.
نرخ مبادله اي و سامانه سنا که هر دو مربوط به بانک مرکزي است، از اين پس 4200 تومان خواهند بود؛ با قاطعيت مي گويم با اين رقم، همه نيازهاي منطقي کشور تامين مي شود و حتي مي توانيم ارز مورد نياز دانشجويان، بيماران و مسافران را نيز از طريق بانک ها تامين کنيم.
نيروي انتظامي همه صرافي هاي غيرمجاز را مي بندد
رييس مجلس در ادامه وضعيت صرافي هاي غيرمجاز و نظارت بانک مرکزي بر فعاليت آنها را جويا شد و گفت: وقتي همه نيازهاي کشور از طريق بانک ها تامين مي شود پس چرا اين همه صرافي باز است.
رئيس کل بانک مرکزي نيز با تاييد زياد بودن تعداد صرافي هاي مجاز بر سخت گيري براي بسته شدن تعدادي از اين صرافي ها تاکيد کرد و گفت: با وجود گشايش هاي ايجاد شده در روابط بانکي بين المللي پس از برجام، هنوز ارتباطات بانکي ما طبيعي نيست، هنوز در جاهايي که مشکل داريم، صرافي ها به کمک مي آيند.
در رابطه با نيازي که قبول داريم منطقي است و آن را تامين مي کنيم، امکان دارد براي انجام پرداخت، کانال بانکي وجود نداشته باشد و فقط صرافي آن را انجام دهد.
وي در عين حال گفت: البته موانع قانوني نيز وجود دارد و نمي توان متقاضي مجوز را منع کنيم؛ لذا بايد ضوابط و شرايط را سخت کنيم که چنين نيز شده و برخي به همين دليل مجوزشان باطل شد.
به گفته وي، کاهش تعداد صرافي ها نيازمند سخت تر شدن ضوابط است؛ اکنون در فضاي جديد، اين اقدام را به مصلحت مي دانيم.
بازپرداخت سود سپرده هاي ارزي، به صورت ارز است
رئيس مجلس همچنين درباره پرداخت سود به سپرده هاي ارزي اظهار داشت: در دوره اي، سود ريالي به اين حساب ها پرداخت شد که اعتماد را از بين برد؛ بانک مرکزي موظف است اگر کسي حساب سپرده ارزي داشت، با سود متعارف ارز دريافت کند.
سيف در پاسخ گفت: پيش بيني هاي لازم انجام شده که بانک مرکزي در کنار نرخي که بانک به سپرده گذار ارزي مي دهد، مقداري بر آن مي افزايد تا براي بانک صرفه اقتصادي داشته باشد و انگيزه لازم را براي جمع آوري منابع ارزي ايجاد کند.
وي افزود: بانک مي تواند اين منابع را با نرخ هاي بالاتر نزد بانک مرکزي سپرده گذاري کند و در اين زمينه تضمين هاي لازم را داده ايم.
سيف در ادامه موضوع ارزهاي خانگي را يادآورشد: گاهي گفته مي شود که در خانوارها حجم زيادي منابع ارزي وجود دارد؛ هيچکس متر ندارد آن را اندازه گيري کند اما با اقدامي که انجام شده و طراحي حساب سپرده ارزي، اگر چنين منابعي باشد سعي مي کنيم جذب سيستم بانکي شود.
نرخ سکه تعديل مي شود
لاريجاني در ادامه خواستار بازنگري در نرخ هاي سکه در بازار شد که رئيس کل بانک مرکزي در پاسخ گفت: سکه تحت تاثير دو شاخص قيمت دلار و اونس بين المللي طلا است؛ البته گاهي نيز حباب به وجود مي آيد که به همين دليل آذرماه گذشته حراجي سکه از سر گرفته شد.
زماني که حراج سکه آغاز شد، سکه 200 هزار تومان حباب قيمتي داشت اما با حراجي پايين آمد؛ اکنون نرخ سکه با قيمت هاي کاذب ارز تطبيق دارد اما وقتي دلار 4200 تومان تعيين شده، نرخ سکه نيز بايد تعديل شود؛ ما نيز تلاش مي کنيم به سرعت اين کار عملياتي شود.
چرا دولت زودتر يکسان سازي نکرد؟
رئيس مجلس شوراي اسلامي در ادامه اين انتقاد را مطرح کرد که چرا دولت زودتر يکسان سازي نرخ ارز را انجام نداده که بازار وارد التهابات نشود.
سيف در پاسخ، به ديدار روز گذشته خود با رهبر معظم انقلاب اشاره کرد و گفت: يکي از برنامه هاي بانک مرکزي اين است که ارز گزارشگري از دلار به يورو تبديل شود که رهبر انقلاب نيز از اين کار استقبال کردند.
امروز دلار نقشي در تجارت خارجي ما ندارد و در حال حذف شدن است و يورو در آينده به ارز گزارشگري ايران در آينده تبديل مي شود، البته مقدماتي دارد که در حال آماده سازي آن هستيم.
روند قيمت دلار در پنج سال گذشته اين بوده که در سه ماهه سوم سال به دليل پايان سال ميلادي و تسويه حساب ها فشار تقاضا در بازار داريم اما در سه ماهه چهارم روند نزولي مي شود.
در سه ماهه سوم پارسال وقتي ديديم اين روند ادامه يافته، تلاش کرديم با تزريق منابع، شرايط را متعادل کنيم؛ فکر مي کرديم از دي ماه روند نزولي آغاز مي شود اما دو موضوع يکي التهابات بين المللي و ديگري محدوديت ها در تامين اسکناس، مانع از آن شد.
وي يادآور شد: در مساله ارز، دو موضوع وجود دارد؛ يکي منابع ارزي کافي که هيچ مشکلي از اين بابت نداريم و ديگري مساله اسکناس که بازار ما به دليل عدم امکان استفاده مسافران عازم خارج از کارت هاي بين المللي، همه اسکناس نقد لازم دارند که بايد تامين کنيم.
وي با بيان اينکه اواخر سال گذشته شرايطي ايجاد شده بود که اسکناس به موقع تامين نشود، اظهار داشت: بزرگترين عاملي که اجازه نمي داد پيش بيني هاي بانک مرکزي عملياتي شود، تشديد اين التهابات بود.
دشمن همواره تلاش مي کند از هر فرصتي براي ضربه زدن به ايران استفاده کند اما در مدل ارز تک نرخي که ديشب درباره آن تصميم گيري شد، ابزار لازم را به ما مي دهد تا به موقع در مقابل التهاب آفريني مقاومت کنيم و همه چيز را تحت کنترل داشته باشيم و اجازه ندهيم اين بي نظمي ها ايجاد شود.
نرخ تعيين شده، نرخ بر مبناي مدل شناور مديريت شده قانوني و تکليفي بانک مرکزي است که مصوبه مجلس را پشتوانه خود دارد و به هيچ وجه هدف ما تثبيت نرخ ارز نيست زيرا اگر بخواهيم تثبيتي عمل کنيم، اشکال جدي درست مي کند.
درآمد حاصل از ارز مداخله اي مستقيما به خزانه رفته است
رئيس کل بانک مرکزي در ادامه در پاسخ به برخي نقدها و نظرهاي نمايندگان درباره اينکه درآمد ناشي از فروش ارز مداخله اي در کجا مصرف شده است، گفت: طبق قانون به هر ميزاني که در بازار آزاد مداخله مي کنيم، رقم آن به يک حساب متمرکز در خزانه داري کشور واريز مي شود. البته در بودجه امسال تغييراتي ايجاد شد و رقم مابه التفاوت ناشي از مداخله بانک مرکزي در سود ساليانه اين بانک نيز ديده شد که بايد اين رقم در بودجه اصلاح شود. همه ارقام ناشي از اين فروش نيز حسابرسي مي شود و هيات نظار بانک مرکزي و ديوان محاسبات بر آن نظارت دارد.
امروز ما بيش از هر چيز براي تحقق اهداف اقتصادي به ثبات اقتصادي نياز داريم که نظام تک نرخي به ما کمک مي کند اين ثبات ايجاد شده و اقتصاد پيش بيني پذير باشد تا اطمينان و انگيزه لازم را در بين سرمايه گذاران ايجاد کند.
وي مجلس را به حمايت از برنامه دولت در حوزه ارز فراخواند و تاکيد کرد: با توجه به هدف مشترکي که داريم، کمک ها و حمايت هاي مجلس مي تواند براي دولت ارزشمند باشد.
تورم انباشته 82 درصد بوده است
رئيس کل بانک مرکزي درباره اينکه چرا به نرخ ارز از سال 1392 تاکنون حدود 40 يا 50 درصد افزوده شده است، اظهار داشت: از سال 1392 تاکنون تورم انباشته ما 82 درصد بوده است اما با نرخ 40 درصد، قيمت دلار 3 هزار توماني سال 1392 اکنون به 4200 تومان رسيده است. البته در زمان هايي که نرخ ها بالاتر از اين رقم بود، با توجه به تورم انباشته، آن ارقام توجيه داشت اما تنها چيزي که قابليت دفاع ندارد، نوسان هاي شديد است که در اقتصاد مشکل ايجاد مي کند. برنامه ما اين است که به صورت هموار و با جلوگيري از نوسان هاي شديد، آرامش مناسب در اقتصاد ايجاد کنيم.

منبع: farsnews.com